Tijd voor een andere route
Met een bruto binnenlands product van 31,4 duizend euro per inwoner in 2021 heeft Wallonië een van de hoogste welzijnsniveaus van Europa. Maar ten opzichte van de overige twee gewesten en andere Europese landen hinkt het gewest achterop. Zo bleef de werkgelegenheidsgraad binnen de leeftijdsgroep 20-64 jaar steken op 65,7% in 2022, ver beneden het nationale en Europese gemiddelde.
Minder groei dan in Vlaanderen en Brussel
Wallonië tekende in 2022 een matige groei op in vergelijking met het nationale gemiddelde en slechts 1,4% hoger dan het bbp in 2019, aldus prognoses van het Planbureau. Met een groei van respectievelijk 4,8% en 3,1% liggen de kaarten voor Vlaanderen en Brussel een stuk beter.
Bovendien zit er op korte termijn mogelijks een stagnatie aan te komen voor de Waalse economie . Bij een ongewijzigd beleid wijzen de prognoses voor 2028 op een Waalse bbp-groei van 8,3%, tegenover 9,3% voor heel België. Hetzelfde geldt voor de werkgelegenheid: 68,1% in Wallonië tegenover 74,6% nationaal.
Cijfers spreken voor zich
Werkgelegenheid
35,7% van de beroepsbevolking bevindt zich in de marge van de arbeidsmarkt – 5% meer dan het Belgische gemiddelde (30,2%). Bovendien maken werkzoekenden 12% uit van de actieve bevolking, tegenover 9% over alle gewesten heen. Tegelijk blijft een aanzienlijk aantal Waalse jobs niet ingevuld: 3,47% tegen midden 2023, volgens Statbel.
Bedrijfsinvesteringen
Het Waalse bedrijfsleven zit niet stil. Veel bedrijven investeren tot 27% van hun toegevoegde waarde, vooral ondernemingen die in buitenlandse handen zijn. Deze laatsten aarzelen niet om de sterke punten van de regio te benadrukken, ondanks de uitdagingen waarmee ze geconfronteerd worden:
- De technologische uitdagingen van Industrie 4.0, robotisering, 3D-printing, artificiële intelligentie en cyberveiligheid
- Milieu-uitdagingen, zoals de energietransitie en de circulaire economie
- Economische uitdagingen, met name de loonhandicap die sterk is gestegen door de stijgende inflatie en de automatische indexering.
Onderzoek en ontwikkeling
De recente O&O-cijfers zijn positief: 32.600 werknemers en 4,3 miljard euro uitgaven in 2021. Met 3,6% van het regionale bbp scoort Wallonië zo boven het Europese gemiddelde. Het Europese Innovatiescorebord 2023 rangschikt het gewest dan ook als een ‘Sterke Innovator’. Al moet Wallonië nog de impact van zijn O&O-uitgaven nog veel meer optimaliseren.
Beschikbaarheid van gronden
Slechts 15,5% van het Waalse grondgebied wordt ingenomen door residentiële en economische activiteiten (bron: LUCAS - 2018). Dat percentage ligt ver onder het Belgische gemiddelde van 22%. Verder meldt IWEPS dat 17.820 hectare ingenomen is door industrie en ambachten en dat er nog 3.600 hectare aan braakliggende terreinen is. Deze cijfers suggereren dus dat Wallonië een enorme hoeveelheid ongeëxploiteerde grond ter beschikking heeft.
Hoewel Wallonië tot de koplopers behoort op het vlak van economisch welzijn, blijven de belangrijkste indicatoren toch onder de nationale en Europese gemiddelden steken. Het potentieel om deze trend om te buigen is aanwezig, maar het moet nog daadkrachtiger worden benut.
Roadmap naar duurzame welvaart
#1 Koolstofneutraliteit financieren
Agoria pleit voor gunstige financiële maatregelen voor bedrijven om snel vooruitgang te boeken richting koolstofneutraliteit. Deze cruciale investeringen zouden niet alleen de klimaatverandering helpen bestrijden, maar ook hun internationale concurrentiepositie versterken.
#2 Territoriale complementariteit bevorderen
Agoria benadrukt het belang van een nauwere samenwerking en integratie tussen de deelgebieden van het gewest. Een betere territoriale coördinatie kan het gebruik van middelen optimaliseren, de operationele efficiëntie verhogen en het concurrentievermogen van de regio als geheel vergroten.
#3 De bodemsanering versnellen
Agoria hamert op de noodzaak om oude industrieterreinen te saneren. Dat zou niet alleen het milieu en de volksgezondheid ten goede komen, maar ook waardevolle gronden vrijmaken voor economische ontwikkeling en bedrijfsgroei.
#4 Toegang tot industriezones vergemakkelijken
Betere toegang tot industriezones beschouwen we eveneens als een prioriteit. De bestaande infrastructuur moderniseren is een absolute must om de mobiliteit te optimaliseren en bedrijvenparken zo sneller en vlotter toegankelijk te maken. Naast bevordering van de economische ontwikkeling zou dat ook de werknemers ten goede komen, in de vorm van meer levenskwaliteit en mogelijk een hogere productiviteit.
#5 Bedrijfsbelasting verlagen
Agoria pleit voor een verlaging van de bedrijfsbelasting. Niet alleen om het investeringsklimaat aantrekkelijker te maken voor bestaande bedrijven, maar ook om nieuwe investeringen aan te trekken, jobs te creëren en zo de economische welvaart op lange termijn te bevorderen.
Technology for a better world
Agoria en haar leden zien een veelbelovende toekomst voor Wallonië. Door de deelgebieden te harmoniseren, beschikbare gronden te ontwikkelen en te saneren, en de mobiliteit en infrastructuur te verbeteren, zorgen we ervoor dat het gewest competitief blijft. Op die manier kunnen we niet alleen de industrie en technologische bedrijven in stand houden, maar ze ook verder ontwikkelen, de Waalse economie versterken en bijdragen aan een welvarende toekomst voor iedereen.