Tijd voor een andere route
Gedreven door de klimaatverandering wordt het Waalse milieubeleid stelselmatig strenger, zeker voor spelers in de technologiesector. Maar door steeds strengere normen na te leven, slaagde onze sector er al in om haar milieu-impact naar beneden te halen. Die normen gaan trouwens vaak een stuk verder dan de best beschikbare technieken en de Europese regelgeving.
Ondanks deze enorme voouitgang zetten de autoriteiten nog te weinig in op ondersteuning. Integendeel, de prioriteit ligt op controleren, zelfs van bedrijven die al veelvuldig gecertificeerd zijn. Met een overdaad aan verklaringen en formaliteiten als resultaat. Paradoxaal genoeg komt de naleving van de opgelegde termijnen vaak in het gedrang door een gebrek aan middelen bij de externe controleorganen.
Te veel regels
Gedreven door ‘wetgevingsangst’ neigen de autoriteiten tot overregulering. Zo eisen ze analyses van mogelijke verontreinigende stoffen in afvalwater, ze hanteren een reactieve aanpak van de PFAS-crisis, handhaven de status quo in de stikstofkwestie en vermenigvuldigen het aantal juridische aanvechtingen van afgegeven vergunningen.
Op Europees niveau vormt de doelstelling van nulvervuiling een uitdaging van formaat. De milieu-impact verder reduceren wordt een complexe zaak en zal innovatieve technologieën vergen om economisch levensvatbaar te blijven. Dit zorgt voor nog meer complexiteit bij bedrijven én regelgevers.
Een gelijk speelveld behouden
Deze situatie ondermijnt het concurrentievermogen van de technologische industrie, ontmoedigt potentiële investeringen en creëert een ongelijk speelveld voor bedrijven. Die worstelen met een veelheid aan vragen over de betrouwbaarheid van vergunningen en de duurtijd om ze te verkrijgen. Tegelijk kreunen ze onder alle extra verplichtingen en zware administratieve processen, zonder enige garantie op een positief milieueffect.
Een ding is zeker: er moet dringend een koerswijziging komen. Bedrijven die een verduurzaming van hun processen nastreven, moeten alle nodige ondersteuning krijgen in plaats van afgeremd te worden.
Roadmap naar duurzame welvaart
#1 Ontwikkel een visie op het milieubeleid voor de industrie met 2050 als horizon
Allereerst moet het volledige grondgebied in kaart worden gebracht. Deze analyse moet biodiversiteit in rekening nemen, water- en energiebronnen, mobiliteit, centrale zones en de doelstelling van nul netto ruimtebeslag (Zéro Artificialisation Nette) tegen 2050. Pas na identificatie van alle beperkingen is een optimale integratie van de industrie mogelijk.
Agoria bepleit dan ook de deelname van alle belanghebbenden om tot een volledige en accurate weergave te komen van de uitdagingen voor de industrie. Bestaande en toekomstige zones voor de herindustrialisering van Wallonië moeten worden afgebakend, rekening houdend met de beperkingen uit de analyse.
We bevelen ook de aanpassing aan van de vereiste drempelwaarden voor verontreinigingsbeheersing. Door die vervolgens permanent te maken, wordt het zoeken naar nieuwe verontreinigende stoffen in de toekomst vermeden.
#2 Breng het milieubeleid terug tot de essentie
Agoria roept op om te focussen op de vermindering van de milieu-impact en de afbakening van duidelijke doelstellingen alvorens nieuwe regelgeving in te voeren. Voordat nieuwe reglementering wordt ingevoerd, moeten de opgelegde lasten afgewogen worden tegen de mogelijke voordelen die eruit voortvloeien.
Deze evaluatie moet ook rekening houden met de competitiviteit van de Waalse ondernemingen ten opzichte van andere regio’s en landen. Agoria wil een vermindering van de milieuvervuiling, maar zonder stortvloed aan specifieke regels.
Een open en continue dialoog met de industrie is cruciaal. Stigmatiseer de bedrijfswereld ook niet langer als de enige vervuiler. Agoria vraagt meer duidelijkheid in de communicatie en antwoorden binnen een redelijke termijn, idealiter binnen de periode van een maand.
Focus op de hoofdzaken en verspil geen kostbare tijd aan onbelangrijke details zonder toegevoegde waarde. We vragen procesvereenvoudiging waar mogelijk: eliminatie van overbodige zaken en focus op wat essentieel is om de milieu-impact te controleren.
Agoria benadrukt ook de noodzaak om de kennis binnen de overheid te versterken, met name bij lokale overheden. Die moeten vaak beslissingen nemen over complexe milieukwesties, maar beschikken hiervoor niet over de nodige middelen of kennis.
Om efficiënter te werken, raden we aan om alle vereiste gegevens binnen één loket of portaal te centraliseren, de nodige informatie slechts één keer op te vragen en af te stappen van allerhande bijkomende gegevens die toch niet relevant zijn voor het bedrijf in kwestie.
Tot slot is Agoria voorstander van een nauwkeuriger risicoanalyse om controles te organiseren. Deze aanpak zou toelaten om de acties beter te richten op de doeltreffendheid van het milieubeheer.
#3 Versterking van de circulaire economie in Wallonië
Agoria beveelt een aanzienlijke uitbreiding aan van ‘Circular Wallonia’ om projecten te stimuleren die gericht zijn op levensduurverlenging binnen de verwerkende industrie.
Concreet gaat het om de implementatie van strategieën voor hergebruik, reparatie, reconditionering en remanufacturing, evenals de introductie van nieuwe bedrijfsmodellen, zoals ‘as a service’. Deze acties kunnen toegevoegde waarde creëren, jobs creëren en de Waalse economie verbeteren.
Technology for a better world
Agoria streeft een veelbelovende toekomst na voor de technologische industrie. Daarbij worden bedrijven niet langer beschouwd als vervuilers, maar krijgen ze erkenning als voorname spelers in de wereldwijde strijd tegen klimaatverandering. Verder dromen we van een vereenvoudigd en doelgericht milieubeleid voor Wallonië, met heldere objectieven en tot de essentie herleid. Maar bovenal zijn we overtuigd dat de circulaire economie de weg opent naar een duurzame en welvarende toekomst.