De defensie-industrie versterken met eerlijke exportregels

Tijd voor een andere route 

De veiligheid van de EU is een grote bekommernis geworden. De huidige uitdagingen en bedreigingen het hoofd bieden kan alleen als de lidstaten nauwer samenwerken. Om de veiligheid te garanderen, moet de EU een sterkere en geloofwaardigere rol spelen. Dicht bij de deur én veraf, solidair met onze partners en desnoods autonoom.

De veiligheid garanderen en versterken vereist één strategische kijk op defensie voor de komende jaren. In dit kader mogen we de rol van het Waalse Gewest niet verwaarlozen. Als dynamische en geëngageerde EU-speler heeft Wallonië alles in huis om een aanzienlijke bijdrage te leveren aan veiligheids- en defensie-initiatieven op Europees niveau. 

Helaas worden Waalse bedrijven bij de export van defensiematerieel anders en strenger beoordeeld dan bedrijven uit andere lidstaten. Daardoor gaan ze gebukt onder een concurrentieel nadeel. Dus moeten de regionale regeringen corrigerende maatregelen nemen om de concurrentiepositie en de maatschappelijke rol van onze veiligheids- en defensie-industrie te garanderen.


Te strikte interpretatie van Europese criteria

In onze exportgerichte Belgische economie neemt de defensie-industrie een prominente plaats in. Meer dan 90% van de activiteiten zijn gericht op het buitenland. De export van dit gevoelige materieel staat echter onder strenge controle van de Belgische regionale overheden. Die houden zich aan het Gemeenschappelijk Standpunt 2008/34 van de Europese Raad, dat minimale evaluatiecriteria oplegt voor de controle van de uitvoer van militair materieel.

In de praktijk zet elke lidstaat of federale staat deze richtlijnen om in nationale (of regionale) regelgeving. Dat leidt tot verschillende interpretaties en toepassingen. Vooral de grotere lidstaten nemen uiteenlopende factoren in rekening. Deze verschillen veroorzaken een concurrentienadeel, zeker wanneer de autoriteiten strengere of ongunstigere beoordelingscriteria hanteren dan de EU-richtlijnen voorschrijven. 

Een van de factoren waarmee rekening wordt gehouden, is de positie van andere lidstaten in vergelijkbare situaties. Vooral de negatieve beslissingen worden nauwlettend in de gaten gehouden. Maar er gaat niet evenveel aandacht naar positieve beslissingen van andere lidstaten of de samenhang met het algemene buitenlandse beleid op regionaal, nationaal en EU-niveau.

Kortom, een harmonisering van de regelgeving op Europees niveau dringt zich op om eerlijke concurrentie te garanderen en verstoringen op de defensiemarkt te voorkomen.

90% van de activiteiten van de Waalse defensie-industrie is exportgerelateerd.


Roadmap naar duurzame welvaart

#1 Garandeer een uniformere toepassing van de EU-richtlijnen inzake exportcontrole

Die consistente toepassing zal de verschillen tussen de lidstaten verkleinen en de handel stimuleren.

#2 Neem ook positieve veiligheidsoverwegingen in rekening op regionaal, nationaal en EU-niveau

Het is essentieel dat we ons niet beperken tot de negatieve criteria van de Europese richtlijnen, maar ook rekening houden met positieve effecten op de nationale en regionale veiligheid. Agoria pleit er dan ook voor om het Raadgevend Comité te versterken met experten in internationale veiligheid.

#3 Onderzoek exportaanvragen die andere lidstaten weigerden of goedkeurden

Volgens Agoria maakt deze aanpak een beter begrip mogelijk van de criteria en praktijken die andere EU-lidstaten hanteren, met een eerlijker toepassing van de exportregels als resultaat.

#4 Maak werk van een coherent systeem voor apparatuur die voortkomt uit multinationale programma's 

Om de exportregels te harmoniseren en de samenwerking tussen alle betrokkenen te vergemakkelijken, beveelt Agoria aan om vooraf intergouvernementele akkoorden af te sluiten tussen lidstaten en bedrijven die deelnemen aan multinationale programma's.

Technology for a better world 

Agoria ijvert voor een veilige en veelbelovende toekomst via technologische vooruitgang. Met haar innovaties verhoogt de technologische industrie de veiligheid van onze samenleving, zowel in de civiele als in de defensiesector. Ons doel is om een veiligere toekomst te creëren, waarin de eindeloze mogelijkheden van technologie worden benut.

Lees onze aanbevelingen voor andere beleidsniveau's