Voorwoord Brussels beleidsniveau

Met zijn grote historische, architecturale, gastronomische en culturele rijkdom is Brussel een populaire bestemming bij het grote publiek. Van alle uithoeken van de wereld zakken mensen naar het hart van Europa af om er de sfeer op te snuiven.

Geldt die aantrekkingskracht ook voor ondernemers? Dat zou alleszins moeten. Denk even mee. Brussel heeft een enorme talentvijver van meertalige, jonge en ondernemende mensen. Daarnaast is onze hoofdstad de thuisbasis van tal van internationale organisaties en gerenommeerde onderwijs- en onderzoeksinstellingen, terwijl ook de toegankelijkheid van de stad vaak geprezen wordt. Commercieel interessante buurten en een prachtig patrimonium? Ook dat is er. Een interessante ligging? Jazeker.

Maar … het overduidelijke potentieel blijft onderbenut. Het versnipperde Brusselse beleid mist een gezamenlijke ambitie. Een ambitie om ondernemers aan te trekken én te laten blijven. Agoria zet de eerste stap met 5 Brusselse troeven voor morgen.

#1 Omdat de stad bulkt van het talent

Onze hoofdstad beschikt over de grootste talentvijver van het land. Bovendien is Brussel het enige gewest waar de bevolking op arbeidsleeftijd (20-64 jaar) in de komende jaren blijft groeien. Maar er heerst een perceptieprobleem. Heel wat ketten krijgen een negatieve stempel. Ze zijn eerder NEET’s (Not in Education, Employment or Training) dan UP’s (Unknown Potentials).

Het is aan de politiek om het tij te keren. Begin met versterkende opleidingen, organiseer daarna projectwerk om eerste ervaringen op te doen, faciliteer vervolgens stages om het bedrijfsleven van binnenuit te leren kennen, en stuur finaal aan op een job. Brussel moet zich engageren om jaarlijks een minimaal percentage van het bbp aan activerende programma’s te besteden. Wat alleszins helpt om UP’s hierin mee te krijgen: werken moet meer lonen dan niet werken.

#2 Omdat de stad technologie omarmt

Om deze troef waar te maken, is meer openheid nodig voor nieuwe technologieën. Daar knelt nu nog te vaak het schoentje. Onbegrijpelijk, want digitalisering kan de stad op vele manieren vooruithelpen. Zo kunnen we met digitale oplossingen de werkzoekende Brusselaars beter bereiken en integreren, slimme meters kunnen de energiefactuur in toom houden, 5G kan de connectiviteit verbeteren, slimme technologieën zorgen voor een betere verkeersdoorstroming … Opportuniteiten genoeg.

Initiatieven zoals SustAIn.Brussels en FARI tonen het goede voorbeeld. Die helpen publieke diensten, kmo’s en startende ondernemers om de voordelen van artificiële intelligentie te benutten. Graag meer van dat in de komende jaren.

#3 Omdat de stad leefbaarheid en bereikbaarheid combineert

Beide troeven sluiten elkaar niet uit, integendeel. Zo kiest het mobiliteitsplan Good Move resoluut voor een aangename en veilige stad, met rustige wijken die verbonden zijn door intermodale assen. Ook doeltreffend openbaar vervoer en vlotter verkeer maken deel uit van het plan. Om de doelstellingen te bereiken, zijn er verschillende pistes: de uitbouw van stedelijke multimodale mobiliteitshubs, intelligente verkeerslichtbeïnvloeding, veilige fietsinfrastructuur, parkeergeleidingssystemen, real-time verkeersinfo, laadinfrastructuur, kwaliteitsvolle openbare ruimte …

#4 Omdat de stad ondernemers fiscaal aanmoedigt

De gemiddelde opcentiemen liggen in het Brusselse gewest drie keer hoger dan in de (Vlaamse) rand. Het resultaat? Steeds meer bedrijven kiezen om te investeren in de randgemeentes. Na een stadsvlucht wordt Brussel zo geconfronteerd met een jobvlucht.

Een gezamenlijk, geharmoniseerd en stabiel fiscaal beleid is belangrijk voor de ontwikkeling en het behoud van de economische activiteiten, en noodzakelijk om het vertrouwen in de Brusselse overheden te herstellen. Het gewest kan op grond van haar voogdijbevoegdheid (en compensatiefonds) de gemeentes die de fiscale druk te hard laten stijgen, bijsturen door een vermindering van hun dotatie.

#5 Omdat de stad investeert in moderne en klimaatneutrale gebouwen

De vraag naar aangename, nette en veilige buurten is niet nieuw, maar we hopen op meer daadkracht in de volgende legislatuur. Zo is een gezamenlijk plan om pakweg de buurten van het Noord- en Zuidstation te verfraaien nu echt wel broodnodig.

Maar er is ook goed nieuws: met de campagne Renolution zette Brussel duidelijk positieve stappen richting een klimaatneutraal gebouwenpark. Om de renovatie van het Brusselse woningen- en bedrijfsgebouwenpark verder te versterken, moeten we inzetten op betaalbaarheid en marktstabiliteit, de verhoging van hernieuwbare energiebronnen in gebouwen, een nationaal geharmoniseerd EPB-beleid, en de begeleiding van investeerders.

In dit memorandum voor de verkiezingen van 2024 legt Agoria concrete aanbevelingen op tafel om de 5 Brusselse troeven van morgen waar te maken. Daarbij kijken we niet enkel naar de volgende legislatuur maar ook verder.

Om het voor u overzichtelijk te houden, verdeelden we onze aanbevelingen over 8 thema’s, van digitalisering tot onderzoek, ontwikkeling en innovatie. Op die manier creëren we een gedetailleerde Roadmap voor duurzame welvaart.

Soms stellen we gekende routes voor, soms onbetreden afslagen, en soms volstrekt nieuwe trajecten. Maar altijd met dezelfde positieve ingesteldheid. Want één ding kunnen we u al meegeven: we zien vooral kansen om onderweg van Brussel een futureproof economische hotspot te maken.

En route!